Henri's verslag van onze proeverij
De Ahrvallei
De Wijnbouw in de Ahrgau
2019 Spätburgunder trocken, Ahrweiler (Weingut Adeneuer)
Voor de gebroeders Frank en Marc Adeneuer was het terugblikkend de juiste beslissing om zich uitsluitend op Spätburgunder te concentreren. “De Pinot Noir is tenslotte steeds goed voor een verrassing en heeft derhalve nood aan intensieve genegenheid.”, luidt de ervaring van beide wijnbouwers. Het Ahrweiler-wijngoed J.J. Adeneuer is sedert 500 jaren een familiebezit. De wijnen worden - streng volgens druivenras-‘Lage’ gescheiden – in houten vaten opgebouwd. ‘Terroir’ is voor de Adeneuers geen modewoord. “Terroir is de ziel van onze wijnen”, luidt het credo van de Adeneuer-broers. De beroemde en spectaculaire ligging , ‘Walporzheimer Gärkammer’, is exclusief bezit van het wijngoed.
Eigenaars : Marc en Frank Adeneuer - Kelder : Frank Adeneuer
Wijnstokoppervlakte : 13 ha - Jaarproductie : 130.000 flessen
Druivenrassen : 87% Spätburgunder, 10% Frühburgunder, 3% Dornfelder
VDP.GROSSE LAGE : Walporzheim (Gärkammer), Ahrweiler (Rosenthal), Bad Neuenahr (Sonnenberg), Heimersheim (Burggarten).
Terroir : bodem van verweerde leisteen
Dit wijnhuis behoort tot de oudste producenten in de Ahr. Het domein staat sinds 1983 onder leiding van de broers Frank en Marc Adeneuer. Wie Adeneuer zegt, zegt Gärkammer, een van de kleinste geclassificeerde wijngaarden van Europa (0,64 hectare), al sinds 1714 geheel in bezit van het wijngoed. Het Grosses Gewächs uit deze prachtige terrassenwijngaard is dan ook één van de meest typische Spätburgunders die de Ahr kent en staat ook voor de stijl van Adeneuer : heerlijk zacht fruitig en kruidig, met een zeer fluwelig, filmend, maar intens mondgevoel.
Dankzij gereduceerde opbrengsten in een geïntegreerde wijnbouw zijn de gewassen van dit 100% rode-wijnen-bedrijf boeketrijk en geconcentreerd.
Beste wijngaarden : Walporzheimer Gärkammer en Walporzheimer Kräuterberg.
Absoluut proeven : Spätburgunder trocken JJ Adeneuer No 1 en Walporzheimer Gärkammer Spätburgunder Grosses Gewächs.
Proefnotitie:
2018 Spätburgunder trocken, “JJ” (Weingut Adeneuer)
Proefnotitie:
2018 Spätburgunder trocken, (Weingut Meyer-Näkel)
Het wijngoed Meyer-Näkel in Dernau bestaat intussen reeds vijf generaties, waarbij de familie in het Ahrdal die wijncultuur aanhangt die hier destijds door de Romeinen ingevoerd werd. Het wijngoed heeft een areaal van Spät- en Frühburgunder aangeplant, waar deze wijnstokken traditioneel op de steile, door leisteen gevormde wijnberglagen van de Midden-Ahr groeien. Doel is, met consequente kwaliteitswijnstokken, zeer minerale, vruchtrijke en karaktervolle Burgunder met elegante tanninestructuur te realiseren. Passie en compromisloos kwaliteitsbewustzijn zijn de grondslag voor de arbeid in dit wijngoed. Zijn filosofie is de eigenheid van de leisteenbodem in de wijnen te behouden en optimaal tot uiting te brengen.
Eigenaar : Werner Näkel - Kelder : Werner, Meike en Dörte Näkel
Wijnstokoppervlakte : 18 ha - Jaarproductie : 130.000 flessen
Druivenrassen : 75% Spätburgunder, 12% Frühburgunder, 5% Weißburgunder, 5% Riesling, 3% diverse rassen
VDP.GROSSE LAGE : Dernau (Pfarrwingert), Walporzheim (Kräuterberg), Neuenahr (Sonnenberg)
Terroir : leisteen en verweringsgesteente
Werner Näkel wordt algemeen gezien als dé man die aan de basis staat van de renommee van de Ahr. Hij wordt al een tijd geholpen door zijn dochters Meike en Dörte, die beide in Geisenheim hebben gestudeerd. Näkel zelf is trouwens wat wijnbouw aangaat een autodidact en een zogenaamde Quereinsteiger, want voorheen leraar natuurwetenschappen op een gymnasium. Näkel steunt op natuurlijke teelt en strenge selectie in de wijnberg. In de kelder, waar met spontane gisten in open mostvergisting gewerkt wordt, tracht Näkel de kwaliteit uit de wijnberg zoveel mogelijk onvervalst in de fles te bekomen. Een zeer interessante specialiteit is de wit-gekelderde Spätburgunder “Illusion”. De Spätburgunders van Meyer-Näkel zijn heerlijk vol en rond van smaak, hebben prachtig fruit en een mooie structuur door rijpe, vlezige tannine (opbouw in barriques). Wellicht doordat Werner Näkel ook in andere gebieden actief is (Portugal, Zuid-Afrika), hebben de wijnen internationale flair.
Beste wijngaarden : Dernauer Pfarrwingert, Walporzheimer Kräuterberg en Neuenahrer Sonnenberg.
Absoluut proeven: Spätburgunder Blauschiefer en Dernauer Pfarrwingert Spätburgunder Grosses Gewächs.
Proefnotities:
2017 Pinot Madeleine trocken (Weingut Nelles 1479)
De wortels van dit wijngoed reiken ver terug. In het jaar 1479 vinden we in een oorkonde, een pachtovereenkomst, dat Peter Nelis, de pachter van een ‘wyngartz am der buysch portzen’, een ongewoon hoge pacht moet betalen aan de Heer van Burg Landskrone. Deze wijngaard aan de Landskrone was destijds reeds een uitstekende wijnberg. Tot op vandaag heeft dit wijngoed van zijn prima kwaliteit niets ingeboet. Reeds lang gaat men alhier nieuwe wegen wat aanplant van wijnstokken en ook wat wijnopbouw betreft.
De ervaringen die men hierbij verzamelde, verbonden met moderne inzichten en een grote portie idealisme en leiderschap, werden richtsnoer voor het handelen in dit huis. Het resultaat van de arbeid in de wijnberg zijn briljante Spätburgunder, zijdeachtig en zacht, met elegante geur of ook krachtig volmondige wijnen met rijpe tannines.
Eigenaar : Thomas Nelles - Kelder : Philip Nelles
Wijnstokoppervlakte : 8,5 ha - Jaarproductie : 60.000 flessen
Druivenrassen : 70% Spätburgunder, 8% Riesling, 5% Frühburgunder, alsook Portugieser, Domina en Grauburgunder, allen afkomstig van percelen in Heimersheim en Neuenahr.
VDP GROSSE LAGE : Heimersheim (Landskrone, Burggarten), Bad Neuenahr (Sonnenberg, Schieferlay)
Terroir : leisteen, grauwacke (puinsediment), lössleem
Op de etiketten prijkt meestal overduidelijk het jaar van de eerste, door oorkonde vastgelegde, vermelding van het wijngoed – 1479 - wat de lange familietraditie verduidelijkt. De beste wijnen worden in barriques opgebouwd, waarbij zowel in de wijnberg als in de kelder zoveel mogelijk afgezien wordt van kwaliteit verhogende ingrepen. De topwijnen van Nelles hebben als handelsmerk de overkoepelende benaming ‘Triumvirat’.
Proefnotities:
2019 Spätburgunder Dernauer (Weingut Bertram-Baltes)
Marienthaler Trotzenberg
In boogvorm strekt de Trotzenberg zich uit rondom de dorpskern van Marienthal. Daarbij is deze berg naar het zuiden tot het zuidwesten gericht in een bocht van de Ahr. In het westen grenst de Trotzenberg aan de kloosterruïne Marienthal. Bovenop de berg stond destijds een kleine burcht, die de grens van dit gebied moest verdedigen tegen de graven van Saffenburg. De wijnhellingen zijn deels extreem steil. Alhoewel de wijngaarden tot de meest bekende van de Ahr behoren, mogen ze toch bij de beste gerekend worden. Wegens hun ligging zijn deze niet alleen warm, maar door het tegenover liggende woud stroomt in de nacht ook koele lucht in de wijnbergen, wat een lange rijpingstijd voor de wijnstok betekent, alsook frisheid en complexiteit van de wijn oplevert.
Bodem : overwegend grauwacke-verweringsgesteente (mineraalrijk puinsediment), in het benedenbereik van de hellingen is ook lössleem.
Hoogte : 120 tot 200 m boven de zeespiegel.
Wijnen : complex vruchtenaroma, goedgevulde body maar toch steeds elegant en uitgesproken mineraliteit, dikwijls zelfs een fijne zoutsmaak.
Dernauer Ortswein
De Dernauer-wijnen komen uit traditionele wijnbergen van onze twee belangrijke wijnoorden : Ahrweiler en Dernau. Het overgrote deel bestaat uit ‘Grossen Lagen’ afkomstig van wijnstokken met een gemiddelde leeftijd van 25 jaar. Men kan aan de Ahr grosso mode twee wijntypes onderscheiden : het bovengedeelte van het Ahrdal met zijn karakteristieke steile leisteen- en grauwacke-terrassen vanaf Altenahr tot Dernau, het benedengedeelte van het Ahrdal van Ahrweiler tot Ehlingen, waar de bodem rijker is. Daarom presenteert de Ahrweiler-Spätburgunder zich steeds charmant, evenwichtig en fruitig; de Dernauer-Spätburgunder daarentegen is mineraalrijk, vast en complex.
Unser Gutswein
Onze ‘Gutsweine’ zijn het fundament van ons wijnaanbod en bieden wijnen voor iedere dag. Uitsluitend uit eigen wijngaarden worden hier de druiven genomen van jongere wijnstokken langsheen het Ahrdal. Het “handenwerk” staat daarbij natuurlijk centraal voor de intensieve handenarbeid in de steile hellingen en daardoor ook voor één van de belangrijkste redenen voor de kwaliteit van onze wijnen. De wijnen zijn gekenmerkt door hun sierlijke (filigrane) lichtheid, een levendige zuurstructuur en een expressief aanwezige fruitigheid.
2020 Blanc de Noir Handwerk (Weingut Bertram-Baltes)
Proefnotities:
2019 Spätburgunder “Devonschiefer” (Weingut Kreuzberg)
In Dernau, het centrum van het Ahrdal, bewerkt het wijngoed Kreuzberg iets minder dan 9 ha wijnstokken, meer dan 6 ha hiervan zijn steile hellingen met een hoog aandeel aan devoonische leisteen, hetgeen aan de wijnen hun typisch karakter verleent. Door jaarlijks snoeien en uitdunnen van de trossen dalen de opbrengsten tot minder dan 30 hectoliter per hectare. Naast Spät- en Frühburgunder, evenals Dornfelder, worden ook Cabernet-rassen aangeplant. Het wijngoed behoort tot acht wijnbergliggingen, die door de VDP tot oprichting van “Grosser Gewächse” geclassificeerd werden. Bij de oogst worden alle druiven manueel geselecteerd. De rode wijnen worden in grote kuipen op traditionele wijze open vergist. Het wijngoed ziet af van moderne œnologische procedés en geeft zijn topwijnen veel rijpingstijd in barriques.
Eigenaar : Ludwig Kreuzberg - Kelder : Franz-Josef Stodden
Wijnstokoppervlakte : 9 ha - Jaarproductie : 60.000 flessen
Druivenrassen : 70% Spätburgunder, 11% Frühburgunder, 6% Dornfelder, alsook Cabernet, Portugieser, Regent en Riesling
VDP.GROSSE LAGE : Dernau (Pfarrwingert, Hardtberg), Ahrweiler (Rosenthal, Silberberg), Neuenahr (Sonnenberg, Schieferlay, Kirchtürmchen), Marienthal (Trotzenberg)
Terroir : devoonische leisteen, löss, leem, grauwacke (puinsediment)
De gebroeders Kreuzberg hebben de verdeling van de werklast perfect opgelost : Hermann-Josef, die verkiest in de Natuur te zijn eerder dan op bureau, beheert de wijnen van de wijnberg tot de kelder. Ludwig acht zichzelf verantwoordelijk voor al het andere, vooral communicatie en marketing. Hun vader begon met de aanplanting van Frühburgunder op de steile hellingen langsheen de Ahr in de jaren ’70, op het ogenblik dat alle andere wijnboeren deze veeleisende variëteit verwijderden. Vandaag biedt de opbrengst zachte, aromatische rode wijnen met uitzonderlijke status. Wat de vinificatie betreft zijn de Kreuzberg-broers voorstanders van ‘back to the roots’ en verdedigen een manueel geplukte oogst en spontane vergisting in houten vaten (kleine barriques).
Proefnotities;
2018 Spätburgunder “JS” (Weingut Jean Stodden)
Sinds 1578 is de familie Stodden werkzaam in de wijnbouw van het Ahrdal. In het jaar 1900 begint Alois Stodden zijn Spätburgunder zelf te persen en te vinifiëren. “In overeenstemming met de natuur alles doen, om wijn tot voleindiging te brengen” is van dan af de filosofie van de familie. Reeds bij de snoei van de wijnstok is bij Jean Stodden het devies “Kwaliteit in plaats van massa” aan de orde. Brengt de wijnstok toch nog te veel vruchten voort, dan worden in de zomer bijkomstige groene bessen weggesneden. Laattijdig manueel plukken en strenge selectie zijn evenzo vanzelfsprekend als de zuiverende verwerking der druiven. Zonder stelen vergist de Spätburgunder tot 24 dagen lang. Intensief rood en met duidelijke tannines komen de wijnen in nieuwe eiken vaten van de beste kwaliteit (barriques). Voornaamste opgave is de opbouw van Spätburgunders, die door de terroir gevormd zijn, iets van de topligging (Einzellage) Rechner Herrenberg.
Eigenaar : Alexander Stodden - Kelder : Alexander Stodden
Wijnstokoppervlakte : 7 ha - Jaarproductie : 45.000 flessen
Druivenrassen : 88% Spätburgunder, 6% Frühburgunder, 5% Riesling en 1% Dornfelder
VDP.GROSSE LAGE : Rech (Herrenberg), Ahrweiler (Rosenthal); Neuenahr (Sonnenberg), Mayschoß (Mönchberg)
Terroir : leistenen verweringsbodem met grauwacke (puinsediment)
Met het overlijden van Gerhard Stodden in januari 2013 verloor de Ahr een van zijn kwaliteitspioniers. Zoon Alexander voert nu de regie over het bedrijf, bijgestaan door zijn moeder. Alexander heeft stages gelopen in Zuid-Afrika (bij Bersig) en Oregon (bij Witness Tree Vineyard, met veel Pinot Noir). Voorheen had ik nogal eens wat moeite met de tannine en het houtgebruik (Stodden laat de wijnen langer op hout dan anderen), maar de laatste jaren bevallen geweldig goed. Geef deze wijnen tijd, want ze zijn in hun jeugd minder toegankelijk dan de wijnen van andere toppers en rijpen uitstekend. Stodden noemt Spätburgunder voor de export trouwens Pinot Noir.
Beste wijngaarden: Recher Herrenberg, Neuenahrer Sonnenberg, Ahrweiler Rosenthal, Mayschosser Mönchberg.
Absoluut proeven: Pinot Noir JS en (als je de kans krijgt) Spätburgunder Alte Reben.
Proefnotities:
2020 Blanc de Noir Handwerk (Weingut Bertram-Baltes)
Proefnotities:
