Duitsland
Van de 13 wijnregio’s in Duitsland liggen er 11 langs de Rijn en zijn zijrivieren, zoals de Ahr, de Moezel, de Nahe, de Main en de Neckar. Dit maakt dat de Duitse wijngebieden verschillend zijn van mesoklimaat en bodemgesteldheid. De wijngeschiedenis gaat voor sommige gebieden terug tot de Romeinen (cfr. Trier - Moezel) en de opkomst van de Cisterciënzerkloosters (cfr. Kloster Eberbach – Rheingau).
Globaal genomen kunnen we stellen dat Duitsland een eerder koel klimaat heeft door zijn ligging rond de 50ste en 51ste breedtegraad en zich daardoor in een noordelijker Europees gebied situeert. De zuidelijkste wijnregio van Duitsland, Baden, ligt ter hoogte van de Elzas in
Frankrijk, met als grens de Rijn en het Zwarte Woud. De belangrijkste druiven voor Duitsland zijn de riesling en de pinot noir, ter plaatse spätburgunder genoemd. Duitsland produceert voor meer dan 60% witte wijn.
De totale wijngaardoppervlakte bedraagt 102.000ha en daarmee staat het sinds lang binnen de top 10 ter wereld.
De belangrijkste regio’s met hun belangrijkste druif: Ahrvallei – spätburgunder / Baden – spätburgunder / Franken – silvaner / Mittelrhein – riesling / Moezel – riesling / Nahe – riesling / Pfalz – riesling / Rheingau – riesling & spätburgunder / Rheinhessen – müller-thurgau & riesling / Sachsen – müller-thurgau.
• Duitsland produceert alle wijnstijlen, dwz van schuimwijnen volgens de Charmatmethode (90%) en méthode traditionelle (10%) over lichtvoetige en krachtige mineralige witte wijnen, rosé- en rode wijnen tot zoete witte wijnen in al zijn restsuikerfacetten tot en met Eiswein. Er is geen enkel land in de wereld dat de balans zuur-zoet zo weet te bespelen. Tevens, afhankelijk van de regio, gebruikt men verschillende namen voor de aanduiding van rosé, zoals bijvoorbeeld: Weissherbst, Rotling, Schillerwein, met verschillende vinificatie.
Duitsland stelt zijn kwaliteitshiërarchie voor wijn op volgens de officiële, wettelijke Europese norm: tafelwijn = Deutscher Wein ohne Herkunftsbezeichnung (sinds aug 2009) – landwijn = Wein mit geschützter geografischer Angabe (ook sinds 2009) – Qualitätswein bestimmter Anbaugebiete of QbA (= de 13 wijnregio’s & cfr aop). Maar binnen deze laatste categorie wordt er nog een extra belangrijke indeling gegeven op basis van het mostgewicht: het suikergehalte in het geperste druivensap, en uitgedrukt in graden Öchsle. De graden
Öchsle zijn het aantal gram dat 1 liter most meer weegt dan 1 liter zuiver water. Dus als 1 liter most 1085g weegt, is het aantal graden Öchsle 85. Afhankelijk van de graden Öchsle wordt de wijn ingedeeld in Prädikaten, die op het etiket vermeld worden, en spreekt men van Prädikatswein. De Prädikaten zijn, van laag naar hoog: Kabinett, Spätlese, Auslese, Beerenaulese en Trockenbeerenauslese. De 3 eerste kunnen zowel droog als zoet verwerkt worden; de 2 laatste zijn altijd zoet. Het minimum aantal Öchslegraden voor een Prädikat kan wettelijk van regio tot regio (noordelijker of zuidelijker) verschillen.
• Andere aangeplante druiven in Duitsland: grauburgunder of ruländer = pinot gris, weissburgunder = pinot
blanc, kerner en bacchus voor wit. Dornfelder, portugieser en lemberger (blaufränkisch) voor rood.
• Elk “Anbaugebiet” wordt onderverdeeld in districten, de “Bereiche”. Binnen een Bereich onderscheiden we “Einzellagen” en “Grosslagen”. Een Einzellage is een individuele wijngaard (cru - single vineyard). Een Grosslage is een verzameling Einzellagen. De namen van deze geografische aanduidingen Bereich, Grosslage en Einzellage komen zoals de namen van een 1er of grand cru op het etiket, maar als leek is het moeilijk om te weten over welke geografische aanduiding het gaat. Bekende Einzellagen zijn: Brauneberger Juffer en
Bernkasteler Doctor (Moezel) – Rüdesheimer Berg Roseneck (Rheingau) – Walporzheimer Gärkammer (Ahr).
• Wanneer een wijn droog gevinifieerd is (max 9g/l restsuiker), zal “trocken” op het etiket vermeld worden. Tussen 9g en 18g/l is dat “halbtrocken”. Wanneer echter geen smaakstijlaanduiding op het etiket vermeld wordt, heeft de wijn meer dan 18g/l restsuiker en wordt zulke wijn duidelijk als zoet herkend. Officieus heet dat “lieblich” tot 45g/l; boven de 45g/l “süss” of “mild”.
• VDP: naast de officiële classificatie is er nog de indeling van het “Verband Deutscher Prädikats- und Qualitätsweingüter”. Hierbij zijn de beste wijnbouwers van het land aangesloten. Zij houden er een kwaliteitspiramide op na volgens Bourgondisch model, van laag naar hoog: Gutswein = instapwijn van een domein – Ortswein = wijn afkomstig van betere wijngaarden van een dorp – Erste Lage = 1er cru – Grosse Lage = grand cru. Producenten hebben het logo van de zwarte arend met druiventros op het etiket en/of capsule.
• Duitsland heeft ook een belangrijke wijnuniversiteit: Geisenheim (Rheingau).